RazakSat sensitif suhu

Lima juruterbang TUDM berbangga menyertai misi khas 22 jam membawa satelit mini kedua negara ke tapak pelancaran di Lautan Pasifik.

LIMA juruterbang dan pembantu juruterbang yang terlibat dalam misi penghantaran RazakSat ke tapak pelancaran di Pulau Guam di Lautan Pasifik. Dari kiri, Kapten Zeti Haryani Ismail, Mejar Hezri Hassan, Leftenan Kolonel Raja Mohar Raja Bahari, Kapten Nazlan Shah Zainal dan Kapten Khairill Anuar.

---

SATELIT mini RazakSat sangat sensitif terhadap perubahan suhu.

BAGI Leftenan Kolonel Raja Mohar Raja Bahari, satelit mini kedua negara RazakSat yang akan dilancarkan di Pulau Kwajalein, Amerika Syarikat (AS) Selasa ini memberi kebanggaan tersendiri kepada beliau.

Pegawai Pemerintah 14 Skuadron Tentera Udara Diraja Malaysia (TUDM) yang berpangkalan di Labuan ini bertanggungjawab membawa satelit mikro seberat 180 kilogram itu.

Dengan pesawat pengangkut C-130 milik TUDM yang berusia 14 tahun, Raja Mohar mendapati kargo ringannya itu bukan calang-calang muatan. Malah ia dibawa dengan pembungkusan khas oleh treler syarikat pengangkutan Kontena Nasional.

"Secara jujur, biarpun 'penumpang' kami tidaklah besar sangat tetapi untuk mengangkut RazakSat seumpama membawa VVIP (orang paling penting) malah kami cukup berhati-hati," katanya.

RazakSat bahkan dibalut dengan lapisan kusyen tebal meninggalkan ruang kurang 90 sentimeter dari dinding pesawat. Dibantu empat juruterbang berpengalaman dan 18 krew TUDM, kerja pemunggahan perlu bergerak pantas.

"Satelit ialah objek yang sangat sensitif terutama pada perubahan suhu, malah semasa kami berlepas dan mendarat pun kami kena 'berlembut' untuk mengelakkan gegaran daripada merosakkan komponennya yang bernilai RM150 juta," jelas beliau.

Justeru, pasukan juruterbang terbaik TUDM yang terdiri daripada lima individu dipilih dengan Ketua Penerbangan Taktikal 20 Skuadron berpangkalan di Subang, Mejar Hezri Hassan dilantik Timbalan Komander Misi itu bagi membantu Raja Mohar.

Mereka juga dibantu seorang lagi juruterbang iaitu Ketua Bahagian Operasi 14 Skuadron berpangkalan di Labuan, Kapten Nazlan Shah Zainal. Pembantunya ialah Kapten Khairill Anuar dan seorang krew tunggal wanita, Kapten Zeti Haryani Ismail.

Misi khas itu mendapat kerjasama Astronautic Technology (M) Sdn. Bhd. (ATSB), sebuah syarikat Kementerian Sains, Teknologi dan Inovasi (MOSTI). Satelit mikro kedua selepas TiungSat itu dibina sejak tahun 2000 dan siap pada 2004.

RazakSat menjalani proses ujian selama tiga tahun sehingga tahun lalu. Ia memiliki kamera resolusi tinggi yang mampu merakam gambar dengan fokus dari udara bagi pemantauan sumber hutan, hidupan liar dan aktiviti pertanian negara.

Mendarat di Pulau Kwajalein

"Pengalaman paling mencabar ialah sewaktu mendaratkan pesawat di Pulau Kwajalein dekat Guam. Ia sebuah gugusan daripada terumbu karang macam Pulau Layang-layang di Sabah dan tahap kesilapan kami mestilah sifar," tegas Raja Mohar.

Bayangkan mereka perlu mendarat secara tepat di landasan dan tidak boleh terbabas awal atau selepas tempat titik ditetapkan. Mujur proses pendaratan pesawat empat enjin Hercules buatan Amerika itu berjaya.

Di pulau kecil beriklim tropika itu, kumpulan enam jurutera ATSB yang dibawa bersama kemudian ditinggalkan untuk mengiringi RazakSat ke tapak pelancaran dengan menggunakan kenderaan pelancar Falcon-1 milik SpaceX dari AS.

Menjelang pukul 1 petang (bersamaan 11 pagi 22 Mac), pesawat TUDM itu berlepas balik ke Guam. Menurut Raja Mohar, kerja pemunggahan RazakSat mengambil tempoh tiga jam dengan bantuan krew lapangan terbang Kwajalein sendiri.

"Lazimnya untuk punggah keluar barang cuma makan masa dua jam tetapi sebab satelit sensitif dengan suhu, ia perlu dibawa perlahan dan mujur kebanyakan petugas Kwajalein ialah bekas tentera AS yang biasa dengan kerja berat sebegini," jelasnya.

Ibarat telur di hujung tanduk, RazakSat akhirnya disahkan dalam keadaan selamat tanpa 'cedera' sedikit pun. Namun satelit itu dan peralatan sokongannya turut diinsuranskan dengan nilai berjumlah AS$8 juta (kira-kira RM28.8 juta).

Menariknya, Raja Mohar dan krew TUDM yang lain sempat 'melancong' seketika apabila terkandas di Guam. Ini kerana salah satu komponen pesawat C-130 didapati bergegar dan mereka perlu membaik pulih sebelum dibenarkan berlepas.

Guam dengan penduduk lebih 170,000 orang dan keluasan seperti Pulau Langkawi tidak asing di kalangan komuniti tentera udara dari serata dunia. Malah 30 peratus daripada keseluruhan tanah di pulau pentadbiran AS itu juga ialah markas tentera.

Meskipun lebih dikenali sebagai pangkalan transit tentera udara AS di Lautan Pasifik, Guam amat popular sebagai destinasi pelancong Jepun. Bahkan berada di situ seumpama berjalan di Jepun kerana 90 peratus pelawat asing ialah warga Jepun.