KEBANYAKAN orang berasa belas apabila melihat pesakit terpaksa diberi makanan melalui tiub kerana kita beranggapan penyakit dihidapinya benar-benar teruk. Ini bukan keadaan sebenar, kerana kajian menunjukkan ramai pesakit mengalami masalah kekurangan zat ketika mendapat rawatan di hospital.
BOLEH BERTAHAN... keadaan sebelum dan selepas tiub dimasukkan ke organ pesakit.
Antara puncanya ialah kurang memberi perhatian kepada soal pemakanan pesakit, sedangkan perkara ini boleh menjejaskan tindak balas pesakit terhadap rawatan.
Dalam menangani perkara ini pesakit yang tidak boleh makan secara normal boleh diberi makanan melalui tiub, sama ada melalui hidung (tiub NG) atau tiub Gastronomi Endoskopi Perkutaneus (PEG) yang disambung ke perut.
Tiub NG membuatkan pesakit tidak selesa dan boleh menyebabkan nekrosis iaitu kematian sel pada bahagian tertekan oleh tiub. Masalah ini tidak timbul jika menggunakan tiub PEG kerana ia diletakkan di perut dan hanya sebahagian kecil tiub berada di dalam perut.
“Pemberian makanan secara tiub PEG biasanya disarankan kepada pesakit secara normal sekurang-kurangnya selama 30 hari tetapi mempunyai usus yang boleh berfungsi dengan baik,” kata Pensyarah Nutrisi dan Diet, Universiti Perubatan Antarabangsa (IMU), Goo Chui Hoong.
Antara pesakit yang sesuai menggunakan kaedah ini ialah:
Menurut Goo, pesakit yang mengalami masalah kekurangan zat ketika di hospital berisiko tinggi mendapat komplikasi kesihatan.
Badan pesakit menjadi lebih lemah, kurus dan tindak balas terhadap rawatan juga kurang memberangsangkan menyebabkan penyakit lebih sukar dirawat.
Tiub PEG yang mula diperkenalkan pada awal 1980-an adalah alat perubatan ringkas yang digunakan untuk membekalkan khasiat kepada pesakit yang tidak boleh menelan makanan. Penggunaan tiub PEG boleh bersifat sementara atau kekal; tertakluk kepada keadaan setiap pesakit.
Walaupun secara idealnya pesakit disaran menggunakan tiub PEG jika tidak boleh makan secara normal dalam masa 30 hari, waktu pemasangan tiub ini berbeza mengikut keadaan pesakit.
Bagi pesakit angin ahmar, biasanya prosedur memasang tiub dilakukan enam bulan selepas terkena serangan dan tiada tanda pulih. Dalam tempoh enam bulan pertama selepas serangan, peluang pesakit angin ahmar untuk sembuh adalah cerah.
Jika pesakit menjalani rawatan dan latihan fisioterapi, mereka mungkin boleh makan seperti biasa dan tidak memerlukan tiub PEG.
Manfaat tiub PEG:
Walaupun ia boleh mengatasi masalah kekurangan zat, tiub PEG juga ada beberapa kelemahan seperti:
Keadaan pesakit yang tidak boleh/sesuai menggunakan tiub PEG:
Bagaimana tiub PEG dipasang?
Menurut Perunding Gastroenterologi Pusat Perubatan Universiti Malaya (PPUM), Dr Ida Hilmi, pesakit dinasihatkan berpuasa pada hari pemasangan tiub PEG. Pesakit kemudian diberi suntikan untuk membuatkan kerongkong berasa kebas dan ubat penenang supaya pesakit tenteram.
Hanya selepas itu baru doktor memasukkan endoskop berkamera ke dalam perut (melalui kerongkong) untuk memeriksa keadaan perut. Melalui imej yang dilihat pada monitor, doktor menentukan lokasi sesuai untuk diletakkan tiub PEG.
“Bahagian ditetapkan akan dibersihkan menggunakan antiseptik dan disuntik bius setempat. Doktor akan membuat bukaan kecil pada kulit di perut supaya tiub PEG boleh dipasang. Ia prosedur mudah dan selamat. Pesakit boleh balik pada hari sama selepas diberi panduan penjagaan dan pemberian makanan.
“Untuk mengelak ia tercabut, tiub PEG mempunyai ‘kunci’ khas yang turut berfungsi menahan asid perut daripada meleleh keluar.
“Kebersihan mulut sangat penting ketika prosedur ini untuk mengelak jangkitan dari mulut berpindah ke perut. Jika pesakit menjaga dan patuh pada arahan penggunaan tiub PEG, ia boleh tahan sehingga lima tahun,” katanya.
Penjagaan tiub PEG:
Tiub PEG sangat mudah dijaga, pun begitu ramai pesakit terpaksa dirujuk ke hospital kerana mengalami keradangan akibat kesan asid perut atau atau jangkitan teruk pada kulit di sekeliling tiub PEG. Bahkan najis juga boleh berkumpul di keliling tiub ini jika ia tidak dibersihkan setiap hari.
Penjagaan boleh dilakukan oleh pesakit atau dibantu ahli keluarga. Langkah yang perlu diambil hanyalah:
Hubungi jururawat di Unit Endoskopi jika:
Bila tiub PEG perlu diganti?
Menurut Dr Ida, jika dijaga dengan baik, tiub ini boleh digunakan selama beberapa tahun. Jika ada kebocoran atau kerosakan, tiub perlu diganti lebih awal menggunakan kaedah endoskopi.
Bila pesakit boleh diberi makan?
Pesakit hanya boleh diberi makanan empat jam selepas tiub PEG dipasang. Makanan mesti dalam bentuk cecair kerana tiub agak kecil. Semua makanan pepejal mesti dikisar hingga halus sebelum dituang masuk ke dalam tiub PEG.
Makanan mesti sejuk (suhu bilik) dan jangan sekali-kali menuangkan makanan suam atau panas ke dalam tiub PEG kerana boleh menjejaskan kualiti tiub. Pada peringkat permulaan, beri dalam kuantiti kecil iaitu antara 50 hingga 100 mililiter.
Kuantiti makanan berbeza mengikut keperluan pesakit dan biasanya mereka boleh diberi antara 200 hingga 300 mililiter makanan pada satu-satu masa dan jadual makan pula sama seperti orang sihat iaitu setiap empat hingga enam jam.
Makanan tidak boleh terlalu pekat kerana ia boleh tersekat di dalam tiub. Untuk membersihkan tiub, penjaga dinasihatkan menuang air masak ke dalam tiub sebelum dan selepas memberi makanan.
Ketika ‘makan’, pesakit perlu duduk bersandar atau jika baring, kedudukan kepala hendaklah lebih tinggi daripada perut selama 30 hingga 60 minit selepas makan bagi mengelak risiko asid refluks yang boleh menyebabkan sakit perut, mual, muntah atau cirit-birit.
“Penjaga akan diajar mengenai cara betul memberi makanan kepada pesakit. Tidak kira sama ada makanan itu dibeli (dari farmasi) atau disediakan sendiri di rumah, ia perlu diberi mengikut nasihat pakar pemakanan dan doktor. Pada masa sama, tiub PEG perlu dipastikan sentiasa bersih untuk elak sebarang masalah,” katanya.
No comments:
Post a Comment
Tinggalkan Komen Anda Sini: