PELBAGAI kaedah digunakan dalam memastikan pokok bakau yang ditanam dapat hidup dengan sihat dan membesar.
KESAN tsunami boleh memusnahkan penempatan di tepi laut dalam masa yang singkat.
KESAN daripada gempa bumi kuat Sumatera-Andaman pada tahun 2004 mengakibatkan berlakunya tsunami Lautan India paling dahsyat dalam sejarah yang membawa kesan malapetaka kepada 14 buah negara termasuk Malaysia.
Tsunami itu, berpunca daripada gempa bumi dengan magnitud 9.1 hingga 9.3 skala momen (Mw), memusnahkan pesisiran pantai Sumatera di Indonesia, Tamil Nadu di India, Sri Lanka, Thailand dan Somalia di Afrika.
Lebih daripada suku juta orang terkorban dan memusnahkan banyak bandar di pesisir pantai.
Banyak perkara yang dipelajari manusia daripada tragedi itu. Negara-negara mula sedar bahawa kawasan pesisir pantai mereka terdedah kepada lautan terbuka. Oleh itu negara-negara ini memutuskan untuk melindungi pantai mereka dalam cara yang inovatif.
Mereka mewujudkan zon penampan daripada hutan bakau.
Malaysia pantas memberikan tindak balas dengan melancarkan projek kebangsaan Program Penanaman Pokok Bakau dan Spesies Sesuai di Pesisiran Pantai Negara pada 14 April 2005 di bawah Rancangan Malaysia Kesembilan.
Projek di bawah tanggungjawab Kementerian Sumber Asli dan Alam Sekitar menyaksikan penanaman spesies bakau dan pantai terpilih.
Jabatan Perhutanan Semenanjung Malaysia (JPSM) menanam secara giat pokok bakau di kawasan pesisiran pantai di seluruh negara seluas 2,260 hektar.
Projek itu penting bagi meningkatkan kestabilan zon penampan yang memainkan peranan sebagai pelindung semula jadi terhadap keselamatan penduduk pesisir, kemudahan asas dan harta benda daripada risiko ancaman tsunami, angin kencang dan hakisan pantai.
Menilai kejayaan
Institut Penyelidikan Perhutanan Malaysia (FRIM) pula dilantik sebagai pengerusi bahagian kedua iaitu Jawatankuasa Teknikal Penyelidikan dan Pembangunan (JTRD) untuk melakukan kajian menyeluruh pelbagai aspek penyelidikan dan pembangunan (R&D) selain memantau serta menilai kejayaan projek penanaman.
Menurut FRIM, tanah lumpur yang sukar diduga menyukarkan anak pokok bakau tumbuh selain risiko tanah berlumpur, arus laut dan haiwan berbisa kepada penyelidik serta petugas.
Bagaimanapun, ia perlu dilaksanakan kerana penanaman inovatif amat diperlukan bagi menstabilkan tanah daripada hakisan memandangkan impak daripada ombak kuat selain hakisan, menyukarkan tumbuhan pesisir pantai untuk membesar secara semula jadi.
AKTIVITI penanaman pokok bakau dijalankan secara lebih giat sejak tahun 2005. - Gambar hiasan
|
Datuk Dr. Marzalina Mansor yang mengetuai pasukan FRIM terlibat dalam penyediaan anak-anak pokok.
Beliau mengakui mempunyai pengalaman yang terhad dalam mendapatkan biji benih bakau, tetapi ia mesti dilakukan demi mendapatkan jawapan kepada teknik penghasilan benih bagi menjayakan program penanaman semula spesies pesisir pantai itu.
"Usaha mendapatkan buah atau biji benih yang diperlukan untuk kajian fenologi mesti dilakukan setiap bulan bagi menentukan musim bunga dan buah spesies yang dikaji," jelas beliau.
Antara pengalaman yang paling mengerikan beliau ialah melihat ular air berenang-renang di hadapan mata dan pengalaman terjerlus masuk ke dalam lumpur semasa memastikan anak pokok api-api dapat tumbuh di pesisir pantai.
"Bayangkanlah, terbenam hingga ke paras dada di dalam selut dan menyedari kasut but telah ditelan pasir jerlus. Alhamdulillah rakan-rakan akhirnya berjaya menarik saya keluar selepas bergelut kira-kira 10 minit," katanya.
Bakti api-api
Bagi Marzalina dan pasukannya, kejadian itu tidak melemahkan semangat mereka, walaupun cabaran berlaku hampir setiap hari.
Pasukan beliau juga bertugas untuk mengkaji distribusi semula jadi spesies liar dalam usaha memilih spesies terbaik yang mampu berhadapan dengan pukulan ombak dan hasilnya, mereka mendapati bahawa api-api mempunyai kelebihan itu.
Api-api mempunyai jaringan akar yang menakjubkan dan akar nafas yang boleh memastikan ia hidup walaupun ditenggelami air beberapa jam apabila air pasang.
"Meskipun peredaran masa akan merubah pasir dan tambak binaan, sistem akar api-api membantu mengukuhkan kepadatan pasir bagi membolehkan spesies seterusnya seperti perepat dan bakau lain tumbuh serta membesar," jelas Marzalina.
Lebih penting lagi, pokok api-api yang mati, dapat pula memberi ruang kehidupan kepada pokok jenis lain untuk tumbuh.
PROGRAM menanam pokok bakau telah dimulakan dari tahun 2005 sebagai usaha memastikan kestabilan zon penampan. - Gambar hiasan
Penduduk prihatin
Sementara itu, Kampung Dato' Hormat di Sabak Bernam, Kuala Selangor, Selangor telah menjadi lokasi kajian utama program itu ekoran hakisan teruk pinggir sungai yang dikhuatiri mendatangkan pelbagai risiko kepada penduduk setempat.
Kampung itu dipilih selepas penduduk mengadu dan memohon kerjasama FRIM untuk membantu mereka memulihkan semula kawasan pinggir sungai berkenaan.
Selepas pelbagai kajian dilakukan, aktiviti khas penanaman 900 anak bakau dilaksanakan di situ oleh 70 orang penduduk kampung dengan tunjuk ajar 10 orang petugas FRIM.
Usaha itu jelas menunjukkan bahawa masyarakat setempat yang hidup berhampiran pesisiran pantai cukup sedar akan kepentingan pokok asli hutan pesisir pantai.
Malah, mereka mahu terlibat secara langsung bagi melindungi kawasan pantai mereka daripada rosak terhakis.
No comments:
Post a Comment
Tinggalkan Komen Anda Sini: